Avrupa, Ukrayna savaşının dördüncü yılında Rusya'yı finansal olarak zayıflatmak için enerji yaptırımlarını genişletiyor. Ancak Türkiye, bu yaptırımlardan muaf tutularak Rus petrol ve gazını almaya devam ediyor. İddialara göre, Türk enerji şirketleri bu ürünleri AB'ye yeniden satıyor.
Wall Street Journal'ın raporuna göre, AB yetkilileri Türkiye'deki terminalleri yakından inceliyor. Rus yakıtının "arka kapıdan" Avrupa'ya girdiği şüphesi, limanlara yönelik yaptırımları gündeme getiriyor.
MERSİN TERMİNALİNDEKİ YOĞUN TRAFİK
Kpler verilerine göre, Mersin'deki bir petrol terminali yaptırımlar öncesi neredeyse boşken, 2023'te 6,5 milyon varil yakıt aldı. Bunun 5,5 milyonu Rusya kaynaklı. Aynı dönemde terminalden AB'ye 4,4 milyon varil sevkiyat yapıldı, bu da Rus ürünlerinin karıştığı ihtimalini güçlendiriyor.
Uzmanlar, bu ticaretin yaklaşık 500 milyon dolar değerinde olduğunu hesaplıyor. Rusya, yaptırımlar sonrası Türkiye'ye 50 milyar dolarlık dizel ve yakıt gönderdi; bu, Moskova'nın enerji gelirinin yüzde 7'sini oluşturuyor.
MARMARA'DA AKTARIM NOKTASI
Marmara Denizi'ndeki bir depolama terminali, Rus rafine ürünlerinin en yoğun aktarım merkezi haline geldi. Yaptırımlar sonrası buradan 10 milyar dolarlık Rus yakıt geçti, alıcılar arasında AB şirketleri var.
Örneğin, bir Türk tanker Rusya'dan 20 milyon dolarlık dizel getirip Marmara'ya indirdi, ardından aynı yük Yunanistan'daki bir rafineriye taşındı. Şirketler, yaptırımlara uymadıklarını savunurken, AB köken kanıtlamada zorlanıyor.
AB'NİN GELECEK ADIMLARI VE RİSKLER
AB, 21 Ocak'ta yürürlüğe girecek yeni yasayla, Rus ham petrolünden rafine edilen ürünlerin ithalatını yasaklayacak. Ancak aracı ağlar kökeni gizlediği için uygulama güç olacak.
Türk limanlarına yaptırım gündemde olsa da, NATO müttefiki Türkiye ile gerilim riski taşıyor. ABD de Türkiye'yi Rus ticaretini durdurmaya çağırıyor, ancak alımlar sürüyor.
